مقدمه
اجزای تشکیلدهنده یک دوربین مداربسته؛ هر چیزی که باید بدانیم.
برای انتخاب یا نصب دوربین مداربسته، شناخت اجزای داخلی آن اهمیت زیادی دارد. هر جزء نقشی مهم در کیفیت تصویر، عملکرد در شب، پایداری سیستم و عمر مفید دوربین دارد.
در این مقاله، اجزای اصلی یک دوربین مداربسته را بهصورت ساده و کاملاً دقیق بررسی میکنیم.
۱. لنز (Lens)؛ چشم دوربین
لنز مهمترین بخش دوربین است و تعیین میکند دوربین چه مقدار از صحنه را ببیند.
انواع لنز
- لنز ثابت (Fixed) → زاویه دید ثابت، قیمت مناسب
- لنز متغیر (Varifocal) → امکان تنظیم فاصله کانونی (۲.۸–۱۲ میلیمتر)
- لنز موتورایز → زوم از راه دور، کاربرد در پروژههای حرفهای
نقش لنز
• افزایش وضوح
• تعیین زاویه دید
• کنترل عمق میدان
۲. سنسور تصویر (Image Sensor)؛ قلب ثبت تصویر
سنسور تصویر وظیفه تبدیل نور به سیگنال الکترونیکی را دارد.
دو نوع سنسور رایج
- CCD (قدیمیتر، دقیقتر)
- CMOS (جدیدتر، کممصرفتر، کیفیت بالاتر در هزینه کمتر)
سنسور چه چیزی را تعیین میکند؟
- کیفیت تصویر
- میزان نویز
- عملکرد در نور کم
- دقت رنگها
۳. پردازنده تصویر (ISP)
بعد از ثبت تصویر، پردازنده آن را پردازش و به خروجی قابلنمایش تبدیل میکند.
وظایف پردازنده
• حذف نویز
• افزایش شفافیت
• اصلاح رنگ
• مدیریت WDR برای نورهای مخالف
• پردازش هوشمند در دوربینهای IP
در دوربینهای IP، این بخش بخش عمده تواناییهای هوشمند را ایجاد میکند.
۴. LED های مادون قرمز (IR LEDs)؛ دید در شب
LEDهای مادون قرمز امکان تصویربرداری در تاریکی کامل را فراهم میکنند.
انواع IR
- IR معمولی → برد ۲۰ تا ۳۰ متر
- IR هوشمند (Smart IR) → جلوگیری از سفیدی صورت در فاصله نزدیک
- EXIR → نور یکنواختتر و برد قویتر
۵. برد دوربین (Main Board)
برد دوربین تمام قطعات را به یکدیگر متصل کرده و مسئول کنترل عملکرد کلی است.
کاربردهای اصلی برد
• مدیریت برق
• ارتباط بین سنسور و پردازنده
• ارسال نهایی تصویر
• کنترل منوی OSD (در دوربینهای AHD و آنالوگ)
۶. بدنه و کاور دوربین (Housing)
ظاهر ساده، اما بسیار حیاتی.
جنس کاور
- پلاستیک مقاوم
- آلومینیوم
- فلز ضدزنگ
وظیفه کاور
• محافظت در برابر ضربه
• جلوگیری از نفوذ آب و گردوغبار (IP66 / IP67)
• کنترل دما در فضای بیرونی
۷. فیلتر مادون قرمز (IR-Cut Filter)
این قطعه کوچک وظیفه دارد در روز نور مادون قرمز را حذف کند تا رنگها طبیعی دیده شوند و در شب کنار میرود تا دید مادون قرمز فعال شود.
نتیجه وجود IR-Cut
- تصویر طبیعیتر
- کاهش تغییر رنگها
- بهبود عملکرد دید در شب
۸. کابلها و کانکتورها
نوع کانکتور بسته به نوع دوربین متفاوت است:
در دوربینهای آنالوگ / AHD
- کانکتور تصویر BNC
- کانکتور برق ۲.۱ میلیمتری
در دوربینهای IP
- کانکتور شبکه (RJ45)
- پشتیبانی از PoE برای انتقال برق + دیتا با یک کابل
۹. میکروفون (در صورت وجود)
بسیاری از دوربینهای جدید دارای میکروفون داخلی هستند.
کاربردها
• ضبط صدا
• شنود محیط
• کاربردهای امنیتی و فروشگاهی
۱۰. پایه و اتصالات (Mounting Base)
بخشی که شاید ساده به نظر برسد، اما در نصب حرفهای اهمیت بالایی دارد.
وظیفه پایه
- تثبیت دوربین
- تنظیم زاویه دید
- حفاظت از کابلها
پایه مناسب باعث افزایش عمر دوربین و کیفیت تصویر میشود.